W niedzielę, 26 grudnia br. przy pamiątkowej tablicy poświęconej Powstańcom Wielkopolskim odbyła się kameralna uroczystość z okazji 92. rocznicy wybuchu powstania. Następnie wszyscy zgromadzeni: poczty sztandarowe, delegacje skockich organizacji i stowarzyszeń oraz przedstawiciele władz samorządowych, mieszkańcy naszego miasta i ich goście udali się do kościoła na mszę św., podczas której prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Skoki – Krzysztof Jachna wygłosił okolicznościowe przemówienie. Oto jego treść:

„Ideą przewodnią starań podjętych przed kilku laty była chęć ochrony miejsc pochówku powstańców wielkopolskich z Ziemi Skockiej, a więc powstańczych grobów, jakie zachowały się do naszych czasów. Dzięki przeprowadzonym poszukiwaniom 27 grudnia 2003 r. w dniu 85. rocznicy wybuchu powstania mogliśmy modlić się po raz pierwszy przed wejściem na cmentarz parafialny, gdzie na pamiątkowej tablicy widnieją nazwiska powstańców wielkopolskich. Są wśród nich:

Do wykazu dodaliśmy nazwiska powstańców: Brunona Klewenhagena i Andrzeja Kłosowskiego, którzy zginęli w hitlerowskich obozach zagłady.

Dzięki tablicy pamiątkowej nasz cmentarz stać się mógł symbolicznym miejscem spoczynku tych bohaterów.

Tablica pamiątkowa z 2003 r. zainspirowała mieszkańców Skoków do sięgnięcia głębej w zakamarki rodzinnej i sąsiedzkiej pamięci. Spontaniczny, obywatelski ruch, jakiego byliśmy świadkami w kilku ostatnich latach spowodował, że 27 XII 2008 r. odsłoniliśmy tablicę, na której znalazły się również inne nazwiska uczestników powstania wielkopolskiego pochodzących z naszej ziemi czy też związanych w inny sposób z naszym miastem. Byli nimi:

a także powstańcy:

których przywołują do naszej zbiorowej pamięci ich krewni zamieszkujący dziś Skoki.

Przez cały 2009 r. wszyscy Państwo byli świadkami starań towarzyszących odnalezieniu historycznego sztandaru, z którym grupa mieszkańców Skoków w 1918 r. wyruszyła na powstańcze szlaki. Sztandar z białym, wielkopolskim orłem w koronie został odrestaurowany oraz uzupełniony o drzewce, puszkę z orłem wielkopolskim, wstęgi z kokardą – rok temu ks.proboszcz Karol Kaczor oraz ks.Bronisław Sobkowiak dokonali powtórnego, uroczystego poświęcenia tego sztandaru.

Mijający, 2010 rok,  przyniósł dostęp do nowych danych źródłowych, poszerzających naszą wiedzę o udziale skoczan w powstaniu wielkopolskim. Dzięki temu lista pochodzących ze Skoków i okolic naszego miasta lub związanych rodzinnie ze Skokami uczestników powstania wielkopolskiego może być uzupełniona o kolejne osoby. Są to:

Franciszek Czerwiński z Brzeźna,

Walerian Daniel, pochowany w Janowcu,

Jan Gołembowski ze Sławicy,

Ludwik Groszkowski,

Wincenty Gust z Potrzanowa,

Józef Kłos z Brzeźna,

Szczepan Kłos z Brzeźna,

Antoni Kołpowski,

Tadeusz Kołpowski,

Stanisław Krakowski z Brzeźna,

Kazimierz Krzymiński ze Sławicy,

Jan Kurczewski,

Zygmunt Leszczyński,

Wiktor Ludkowski,

Antoni Olszewski,

Jan Perek ze Sławicy,

Józef Polowski ze Sławicy,

Józef Prusakiewicz z Włókien,

Ignacy Wegner,

Walenty Winkowski z Włókien,

Walenty Witkowski z Brzeźna,

Szczepan Witkowski z Włókien,

Marcin Witt z Potrzanowa,

Walenty Woźniak.

Pragnę wyrazić nadzieję, że wśród naszych – skockich powstańców należne miejsce w pamięci dziś żyjących obywateli tego miasta znajduje również – pochowany na cmentarzu w Miłostowie, powstaniec z Ziemi Gostyńskiej, skoczanin w wyboru – Jan Smektała, który jako  burmistrz poświęcił naszemu miastu najważniejsze 20 lat swego życia.

Dziś, w przeddzień kolejnej rocznicy wybuchu powstania przed przyjściem do kościoła spotkaliśmy się ponownie przed pamiątkowymi tablicami powstańczymi. Przy honorowej asyście pocztów sztandarowych skockich stowarzyszeń i organizacji w osobisty, w tym roku z założenia wyciszony i bardziej indywidualny sposób, pragnęliśmy w atmosferze tego szczególnego dla każdego mieszkańca Skoków miejsca odszukać ducha wspólnego losu z bliskimi nam ludźmi, których ziemska droga dobiegła już końca.

Za chwilę, podczas mszy św. będziemy mieli możliwość ofiarować naszym skockim bohaterom – uczestnikom powstania wielkopolskiego modlitwę wspólnoty, jaką dzięki czynowi powstańców w 1918 -19 roku mieliśmy się stać. Jeśli – po latach – odnajdziemy w sobie poczucie źródła takiej wspólnoty, to może również i refleksję, że podstawą wspólnego życia w tym mieście i wartościowego w nim dzieła, a zarazem najważniejszym jego elementem, są ludzie, mieszkańcy Skoków. O tych, którzy odeszli – nie zapominajmy.”

Irena KIEŁCZEWSKA (ur. 08.03.1951r., zm. 09.02.2010r.) była żoną brata kurkowego Wacława

Kiełczewskiego. Aktywnie uczestniczyła w życiu Bractwa, wielokrotnie zdobywała czołowe miejsca w zawodach strzeleckich. W ostatnim przed chorobą strzelaniu królewskim w 2009 r. została zdobywczynią kura, który do dziś dumnie wisi na p0odcieniach domu przypominając jego zmarłą Panią. Była też członkinią, założycielką skockiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego. Była też członkinią Rady Sołeckiej w Łosińcu.

Jako człowiek była osobą niezwykle ciepłą i pełną zrozumienia i wyrozumiałości dla innych. Chętnie uczestniczyła w różnego rodzaju spotkaniach towarzyskich i środowiskowych, pomagając przy organizacji wielu z nich. Irena lubiła ludzi i była przez nich lubiana.

Pozostanie we wdzięcznej pamięci tych którzy Ją znali.

Paweł Kiełczewski