Za nami kolejny sezon obrączkowania bocianów białych Ciconia ciconia w ramach „Programu poznania i ochrony bociana białego w Polsce” realizowanego przez Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne przy wsparciu dystrybutorów energii elektrycznej w Polsce.
W bieżącym roku akcja obrączkowania bocianów białych (Ciconia ciconia) odbyła się na terenie powiatu wągrowieckiego oraz w gmin Kiszkowo i Janowiec Wielkopolski. Tegoroczny sezon lęgowy był rozciągnięty w czasie – pierwsze ptaki otrzymały obrączki w połowie czerwca, a ostatnie na początku sierpnia. Każdemu z młodych bocianów założono dwie obrączki: metalową, ze względu na jej trwałość, oraz plastikową, która jest mniej wytrzymała, ale łatwiejsza do odczytania. Stosunkowo sucha i chłodna wiosna wpłynęła na mniejszy sukces lęgowy bocianów w porównaniu do ubiegłego roku, który był wyjątkowo udany, ze średnią 3,63 młodego na gniazdo. W sumie oznakowano 242 ptaków w 99 gniazdach, co daje średnio 2,44 młodego na gniazdo. Niestety, w żadnym przypadku nie było pięciu młodych ptaków. Przy gniazdach stwierdzono jedenaście dorosłych ptaków z obrączkami. W dwóch przypadkach były to obrączki niemieckie, dotyczące ptaków obrączkowanych jako pisklęta w Niemczech, a w pozostałych przypadkach – obrączki polskie.
Obrączkowanie ptaków ma przede wszystkim wymiar naukowy, ale warto podkreślić, że działania te mają również znaczenie edukacyjne, angażując lokalne społeczności w ochronę przyrody. Bliskie obserwacje procesu obrączkowania wzbudzały zainteresowanie i podnosiły świadomość ekologiczną wśród mieszkańców, którzy mieli okazję zobaczyć, jak ptaki są obrączkowane, a nawet je dotknąć.
W tym miejscu chciałbym podziękować samorządom, które wsparły tę inicjatywę: Gminie Damasławek, Miastu i Gminie Gołańcz, Gminie Kiszkowo, Miastu i Gminie Mieścisko, Miastu i Gminie Skoki, Gminie Wągrowiec oraz radnemu Gminy Janowiec Wielkopolski, panu Marcinowi Lisieckiemu, za wsparcie finansowe przy opłacie podnośnika koszowego. Dziękuję raz firmie ENEA, w współpracy z Małopolskim Towarzystwem Ornitologicznym (MTO), za zakup obrączek oraz wszystkim, którzy umożliwili wjazd na prywatne posesje. Dziękuje także Marcie Kucharzak za pomoc przy obrączkowaniu.
Na terenie gminy Skoki stwierdziliśmy 17 młodych ptaków w 7 gniazdach, co daje średnią 2,42 młodego na gniazdo, średnia na gniazdo jest bardzo zbliżona do całej powierzchni, ale ilość gniazd bardzo niska, od ponad 10 lat najniższa. Tylko w jednym gnieździe młode ptaki nie otrzymały obrączek, w pozostałych zostały zaobrączkowane. Dodam, że wczesną wioną na terenie naszej gminy wypuściliśmy trzy dorosłe bociany, które zimę spędziły w ośrodku rehabilitacyjnym w Czempiniu.
Dziękujemy również mieszkańcom, za możliwość dojazdu do gniazd, które znajdowały się przy prywatnych posesjach, a także za okazaną życzliwość oraz informację o bocianich gniazdach w ich sąsiedztwie. Do zobaczenia za rok.
Jeśli zobaczycie Państwo bociany z obrączkami (ale nie tylko bociany), proszę wysłać taką wiadomość do Stacji Ornitologicznej https://ring.stornit.gda.pl/ (jeśli uda się odczytać nr obrączkę). Jeśli się nie uda odczytać można zgłosić to nam za pośrednictwem Urzędu Miasta i Gminy w Skokach lub bezpośrednio do mnie drogą elektroniczną: czarnyhubert@o2.pl lub tel. 723 453 037.
Zestawienie ptaków dorosłych z obrączkami przy gniazdach, w których obrączkowaliśmy młode.
Lp. | Miejsce gniazdowania | Miejsce obrączkowania |
1 | Kaliszany, Wągrowiec 2025 | T8802 ptak obrączkowany w Toniszewie, gm. Wągrowiec w 2021 r., 1 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
2 | Kopaszyn, Wągrowiec 2025 | T8814 ptak obrączkowany w Sławicy, gm. Skoki w 2021 r., 26 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
3 | Łaziska, Wągrowiec 2025 | XX667 i T8859 pierwszy ptak obrączkowany w Horst, Niemcy w 2021 r., 297 km w linii prostej od miejsca obrączkowania, drugi zaś w Wybranowie, gm. Janowiec Wlkp. w 2022 r., 11 km w linii prostej od miejsca obrączkowania. |
4 | Oporzyn, Wągrowiec 2025 | XE206 ptak obrączkowany w Schermen, Niemcy w 2021 r., 369 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
5 | Flantrowo, Janowiec Wlkp. 2025 | T7340 ptak obrączkowany w Janowcu Wlkp. w 2021 r., 1 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
6 | Gruntowice, Damasławek 2025 | T1767 ptak obrączkowany w Orzechowie, gm. Miłosław w 2021 r., 74 km w linii prostej od miejsca obrączkowania, w roku 2024 był lęgowy w Pruścach, gm. Rogoźno w odległości zaledwie 3,5 km |
7 | Wiatrowo, Wągrowiec 2025 | 71P76 ptak obrączkowany w Brzeziu Lewym, gm. Sulechów w 2021 r., 127 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
8 | Kiszkowo 2025 | T1855 ptak obrączkowany w Łaziskach, gm. Wągrowiec w 2019 r., 21 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
9 | Kamieniec, Kłecko 2025 | T6977 ptak obrączkowany w Rojęczyn, gm. Rydzyna w 2020 r., 108 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
Stwierdzenia ptaków obrączkowanych przez nasz zespół w poprzednich sezonach, stwierdzone przy gniazdach z młodymi w tym roku.
Lp. | Miejsce i rok obrączkowania | Ponowne stwierdzenie |
1 | Potrzanowo, Skoki 2023 | K9238 ptak założył gniazdo w miejscowości Sokole w Lubelskiem w 2025 roku, 378 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
2 | Lechlin, Skoki 2019 | T1900 ptak lęgowy przynajmniej od 2023 roku w miejscowości Rogalinek, gmina Mosina, 53 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
3 | Miłosławice, Mieścisko 2023 | K9287 ptak lęgowy w miejscowości Kramsk w Wielkopolsce, 87 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
4 | Łosiniec, Skoki 2020 | T7311 ptak lęgowy przynajmniej od 2024 roku w miejscowości Fertohomok na Węgrzech, 568 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
5 | Chrzanowo, Janowiec Wlkp. 2021 | T7358 ptak lęgowy w miejscowości Łobez w Wielkopolsce, 94 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
6 | Podlesie Wysokie, Mieścisko 2018 | T1812 ptak lęgowy przynajmniej od 2020 roku w miejscowości Veseli nad Luznici w Czechach, 431 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
7 | Łekno, Wągrowiec 2019 | T1892 samiec, ptak lęgowy w miejscowości Budziszewko w Wielkopolsce w 2023 roku, 24 km w linii prostej od miejsca obrączkowania. W roku 2025 ten sam ptak lęgowy w miejscowości Błocko w Wielkopolsce w 2025, 111 km w linii prostej od miejsca obrączkowania. Niestety w skutek porażenia prądem zginął 27 czerwca 2025 r. w pobliżu gniazda. |
8 | Bliżyce, Skoki 2017 | T0306 ptak lęgowy w miejscowości Chodzież, 45 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
9 | Żbietka, Mieścisko 2020 | T7293 ptak lęgowy w miejscowości Młodocin, Barcin, 40 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
10 | Lechlin, Skoki 2020 | T7317 samiec ptak lęgowy w miejscowości Kolankowo, Lipno, obserwowany w kwietniu 2023 w trakcie budowy gniazda, w roku 2024 i 2025 z młodymi przy gnieździe, 139 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
Obserwację ptaków nie lęgowych
Lp. | Miejsce i rok obrączkowania | Ponowne stwierdzenie |
1 | Budziejewko, Mieścisko 2024 | K9710 ptak znaleziony martwy w Zambii na początku 2025 roku, 7263 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
2 | Ujazd, Kiszkowo 2019 | T39 15 ptak znaleziony martwy w Ugandzie na początku 2025 roku, 5914 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
3 | Niemczyn, Damasławek 2024 | K9479 ptak obserwowany w miejscowości Raznany na Słowacji w 2025 roku, 490 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
4 | Rejowiec, Skoki 2024 | K4910 ptak obserwowany w miejscowości Zaścianki w Lubelskiem w 2025 roku, 385 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
5 | Sławica, Skoki 2024 | K4908 ptak obserwowany w miejscowości Burgas-Bratowo na Węgrzech w pod koniec sierpnia 2025 roku w grupie około 3 tyś. bocianów, 1357 km w linii prostej od miejsca obrączkowania |
tekst: Hubert Czarnecki – Zespół Obrączkarski Rościnno
zdjęcia autorstwa Marty Kucharzak







